Nội dung trên được nêu trong Quyết định 72 vừa được UBND TP HCM ban hành. Theo đó, quy trình mới được áp dụng với ba nhóm trường hợp: xác định nghĩa vụ tài chính theo bảng giá đất, theo giá đất cụ thể và trường hợp được khấu trừ chi phí bồi thường, hỗ trợ, tái định cư. Việc ban hành nhằm tăng tính minh bạch, đồng bộ và rút ngắn thời gian xử lý hồ sơ.
Theo đó, với các trường hợp xác định tiền sử dụng đất, tiền thuê đất hoặc chuyển mục đích sử dụng đất theo bảng giá, cơ quan thuế phải ban hành thông báo nộp tiền trong vòng 5 ngày làm việc kể từ khi tiếp nhận hồ sơ đầy đủ. Gửi kết quả đến người sử dụng đất cùng các đơn vị liên quan, bao gồm Kho bạc Nhà nước.
Nếu hồ sơ chưa hợp lệ, cơ quan thuế có trách nhiệm yêu cầu bổ sung và tiếp tục xử lý trong thời hạn tương tự sau khi hoàn thiện.
- Bất động sản TP HCM tháng 4/2025. Ảnh: Quỳnh Trần
Với trường hợp cần xác định nghĩa vụ tài chính theo giá đất cụ thể do Nhà nước xác định, tổng thời gian xử lý hồ sơ theo quy trình luân chuyển sẽ mất khoảng 190–250 ngày làm việc. Sau khi có quyết định giá đất, trong vòng 7 ngày làm việc kể từ khi nhận đủ hồ sơ hợp lệ, cơ quan thuế xác định nghĩa vụ tài chính và tiếp tục các bước xử lý tiếp theo.
Riêng trường hợp nhà đầu tư ứng trước chi phí bồi thường, hỗ trợ, tái định cư khi được giao hoặc thuê đất, thời gian xử lý hồ sơ được ấn định là 30 ngày làm việc và gửi cho cơ quan thuế. Sau đó, trong vòng 7 ngày làm việc, cơ quan thuế phải tính và thông báo số tiền sử dụng đất phải nộp. Như vậy, tổng thời gian luân chuyển hồ sơ để xác định nghĩa vụ tài chính trong trường hợp này là 37 ngày làm việc.
Quyết định mới được kỳ vọng sẽ giảm tình trạng chậm trễ trong xác định nghĩa vụ tài chính, góp phần tháo gỡ vướng mắc pháp lý cho doanh nghiệp và người dân trong quá trình sử dụng đất.
Trước Quyết định 72, TP HCM chưa ban hành một quy định riêng, thống nhất nào về quy trình luân chuyển hồ sơ để xác định nghĩa vụ tài chính đất đai. Thay vào đó, việc xử lý hồ sơ chủ yếu dựa trên các quy định chung tại Nghị định 45 và Thông tư 76 ban hành năm 2014.
Tuy nhiên, các văn bản này chỉ quy định thời gian xử lý tại từng cơ quan (như cơ quan thuế), không có hướng dẫn cụ thể về quy trình phối hợp liên thông giữa các đơn vị. Việc thiếu quy trình tổng thể khiến công tác luân chuyển hồ sơ kéo dài, không thống nhất và khó kiểm soát trách nhiệm.
Như vậy, Quyết định 72 đã khắc phục điểm này khi chia ba nhóm hồ sơ riêng biệt, quy định rõ thời hạn cho từng bước, giúp rút ngắn tiến độ và tăng tính trách nhiệm giữa các đơn vị. Đây được xem là bước tiến về mặt quản lý, giảm phụ thuộc quá nhiều vào từng cơ quan như trước đây, tăng tính minh bạch và hỗ trợ cải thiện môi trường đầu tư.
Phương Uyên
