Tại hội thảo “Giá đất, thuế đất thế nào cho hợp lý” do báo Thanh Niên tổ chức sáng 22/7, ông Lê Hoàng Châu, Chủ tịch Hiệp hội bất động sản TP HCM (HoREA), cho biết Bộ Tài chính đang đề xuất hai phương án sửa đổi Nghị định 103. Trong đó, phương án một là giảm mức truy thu từ 5,4% xuống 3,6% mỗi năm; hai là bỏ hẳn quy định truy thu và giao Chính phủ xem xét khi sửa Luật Đất đai 2024.
Chủ tịch HoREA cho rằng việc thu bổ sung tiền sử dụng đất là đúng luật Đất đai hiện hành, nhưng tỷ lệ 5,4% như quy định hiện tại hay 3,6% theo đề xuất mới của Bộ Tài chính là chưa hợp lý, bởi việc chậm xác định nghĩa vụ tài chính là do cơ quan Nhà nước, không phải lỗi của doanh nghiệp.
“Nếu áp dụng, chỉ nên thu 0,5% trong khi chờ sửa luật”, ông Châu kiến nghị.
Ông cũng dẫn ví dụ một dự án được giao đất 30 năm trước, đến năm 2025 mới được xác định tiền sử dụng đất là 100 tỷ đồng, sẽ phải nộp thêm tới 162 tỷ đồng tiền bổ sung nếu tính theo 5,4% mỗi năm. Với dự án 20 năm cũng tương tự, số tiền bổ sung là 108 tỷ đồng, theo ông là “cực kỳ vô lý”.
- Ông Lê Hoàng Châu, Chủ tịch Hiệp hội bất động sản TP HCM. Ảnh: BTC
“Đây là lỗi của cơ quan nhà nước, không thể bắt doanh nghiệp gánh. Nếu chưa thể bỏ, chỉ nên thu 0,5% trong giai đoạn chờ sửa luật,” ông Châu nói và đề xuất thêm việc hoàn trả khoản tiền truy thu đã thu trước đây. Đồng thời, ông cho rằng mức 0,5% sẽ tạo điều kiện thuận lợi để thực hiện việc hoàn trả này.
Ông phân tích thêm, áp dụng mức thu cao với hoạt động hồi tố là không phù hợp Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật – vốn chỉ cho phép hồi tố trong trường hợp giảm nhẹ nghĩa vụ pháp lý. Khi sửa Luật Đất đai, HoREA tiếp tục đề xuất xóa bỏ hoàn toàn quy định truy thu này.
Chủ tịch HoREA cũng lưu ý tiền sử dụng đất thực chất là một khoản đầu tư trả trước được tính vào giá bán. Nếu truy thu bổ sung, chi phí sẽ bị đẩy sang người tiêu dùng, làm giảm khả năng tiếp cận nhà ở và gây lệch pha cung – cầu trên thị trường.
Trước đó, Bộ Tài chính hoàn thiện dự thảo sửa đổi Nghị định 103 về tiền sử dụng đất, tiền thuê đất với ba phương án: giữ nguyên mức thu bổ sung 5,4% như hiện nay; giảm còn 3,6% mỗi năm (tính theo trung bình ba chỉ số: lãi suất, CPI và lạm phát); hoặc bỏ hoàn toàn khoản thu này và giao Chính phủ xem xét khi sửa Luật Đất đai 2024.
Mức 5,4% từng vấp phải nhiều phản ứng từ doanh nghiệp, hiệp hội và địa phương vì bị cho là không phản ánh đúng thực tế, gây gánh nặng tài chính trong khi thị trường bất động sản còn khó khăn. Bộ Tài chính cho biết các phương án điều chỉnh nhằm hài hòa lợi ích giữa Nhà nước và người sử dụng đất.
Phương Uyên
