Nội dung trên được nêu trong Nghị quyết 201 thí điểm về một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển nhà ở xã hội. Theo đó, các dự án đầu tư nhà xã hội cho lực lượng vũ trang bằng vốn ngoài ngân sách sẽ được giao chủ đầu tư không thông qua đấu thầu, áp dụng từ 1/7.
Thẩm quyền giao chủ đầu tư làm nhà ở xã hội thuộc về UBND cấp tỉnh, Bộ Quốc phòng, Bộ Công an. Trong đó, hai bộ được chấp thuận chủ trương đồng thời giao chủ đầu tư làm nhà xã hội cho lực lượng vũ trang sau khi UBND tỉnh thống nhất vị trí khu đất làm dự án.
Việc chọn chủ đầu tư phải đáp ứng điều kiện như vốn chủ sở hữu không thấp hơn 20% tổng vốn đầu tư dự án dưới 20 ha và không thấp hơn 15% với dự án trên 20 ha. Doanh nghiệp cần bảo đảm tỷ lệ dư nợ tín dụng, dư nợ trái phiếu doanh nghiệp trên số vốn chủ sở hữu.
Nếu có hai doanh nghiệp trở lên đăng ký làm chủ đầu tư, tiêu chí ưu tiên gồm kinh nghiệm thực hiện dự án nhà ở, năng lực tài chính và tiêu chí khác.
Như vậy quyết định giao chủ đầu tư không qua đấu thầu sẽ thay thế thủ tục chấp thuận chủ trương đầu tư và lựa chọn nhà đầu tư. Đây là căn cứ để nhà nước giao đất, cho thuê đất và cho phép chuyển mục đích sử dụng đất.
Quy định trên được Bộ Xây dựng đánh giá sẽ giúp rút ngắn khoảng 200 ngày, tương đương 70% thời gian hiện nay. Từ đó, Nhà nước có thể thu hút được nhiều nguồn lực tham gia đầu tư nhà xã hội, giúp tăng nguồn cung và đảm bảo chính sách an sinh.
- Khu nhà ở xã hội Định Hòa, TP Thủ Dầu Một, Bình Dương. Ảnh: Quỳnh Trần
Nghị quyết 201 cũng tạo cơ chế ưu đãi để thu hút doanh nghiệp như miễn bước lập, thẩm định và phê duyệt nhiệm vụ quy hoạch chi tiết, tiết kiệm thêm khoảng 65 ngày. Các gói thầu xây dựng được phép áp dụng chỉ định thầu rút gọn, không cần đấu thầu rộng rãi. Các dự án sử dụng thiết kế mẫu hoặc thiết kế điển hình được miễn giấy phép xây dựng.
Chủ đầu tư được phê duyệt giá bán, giá thuê mua nhà ở xã hội, không cần Sở Xây dựng thẩm định. Sau khi bàn giao, họ sẽ thực hiện kiểm toán, quyết toán và gửi hồ sơ cho Sở kiểm tra.
Tháng 4/2023, Thủ tướng đã phê duyệt đề án đầu tư ít nhất một triệu căn nhà xã hội cho đối tượng thu nhập thấp, công nhân khu công nghiệp đến 2030. Năm ngoái, đề án đặt mục tiêu cả nước phát triển 130.000 căn. Tuy nhiên, theo báo cáo từ Bộ Xây dựng, dù nỗ lực, các địa phương chỉ hoàn thành được 21.000 căn, tương ứng hơn 16% kế hoạch.
Năm nay, Thủ tướng giao chỉ tiêu cả nước cần xây xong hơn 100.000 căn nhà xã hội. Với Hà Nội và TP HCM, chỉ tiêu hoàn thành nhà xã hội năm nay lần lượt 4.670 căn và gần 2.900 căn.
Ngọc Diễm
