Thủ tướng Phạm Minh Chính đã có yêu cầu Ngân hàng Nhà nước và các nhà băng nghiên cứu các gói tín dụng ưu đãi để phát triển nhà ở cho người trẻ dưới 35 tuổi. Chính sách này nhận được nhiều sự ủng hộ, tuy nhiên theo giới chuyên môn, có thể mở rộng nhóm ưu đãi sang cả người mua nhà lần đầu.
Chia sẻ tại tọa đàm gần đây, ông Lê Hoàng Châu, Chủ tịch Hiệp hội bất động sản TP HCM, cho rằng không riêng người trẻ, ngay cả người tạo lập căn nhà đầu tiên (có thể ở tuổi 50, 55 hay 60) đều là nhóm có nhu cầu về mua nhà giá rẻ và cần sự hỗ trợ tài chính từ chính phủ.
Theo ông Châu, nhà ở giá rẻ hiện nay bao gồm nhà ở xã hội và phân khúc nhà thương mại giá vừa túi tiền. Loại hình này không chỉ dành cho người trẻ mà còn hướng đến những người mua căn nhà đầu tiên. Rất nhiều người lao động, công chức nhà nước làm lụng cả đời, bước qua tuổi trẻ (trên 35 tuổi theo định nghĩa của chính phủ) vẫn không thể mua nổi căn nhà đầu tiên trong bối cảnh giá bất động sản tăng cao, thiếu ưu đãi về lãi suất và chính sách hỗ trợ từ nhà nước.
Vì vậy, ông đề xuất bổ sung thêm nhóm người lần đầu mua nhà vào nhóm được ưu đãi vay gói tín dụng.
- Nhiều người lao động qua tuổi 35 nhưng vẫn chưa tạo lập được ngôi nhà đầu tiên. Ảnh: Lê Tuyết
Đồng quan điểm, ông Phạm Lâm, Ủy viên ban chấp hành Hiệp hội bất động sản Việt Nam, cho rằng khi bàn đến nhóm thụ hưởng gói tín dụng ưu đãi mua nhà, không nên chỉ giới hạn ở người trẻ, vì đây là một khái niệm có nhiều cách hiểu khác nhau và thiếu tính bao quát. Quan trọng hơn, chính sách nên hướng đến nhóm người chưa có nhà ở, đây là tiêu chí khách quan, rõ ràng và phù hợp với thực tế hơn. Như vậy, các chính sách hỗ trợ sẽ thực sự đi đúng mục tiêu, thay vì chỉ dựa vào yếu tố độ tuổi.
Ngoài ra, theo ông Lâm cần có tiêu chí rõ ràng và minh bạch để xác định ai đủ điều kiện mua nhà ở xã hội, được hưởng chính sách ưu đãi vay. Chẳng hạn, những người đóng thuế đầy đủ, nghiêm túc trong nhiều năm có thể được xem xét ưu tiên. Đồng thời, cần có cơ chế giám sát và quy định chặt chẽ để tránh tình trạng trục lợi chính sách, bảo đảm công bằng trong tiếp cận nhà ở cho những người thực sự cần.
Tiến sĩ Trương Anh Tuấn, Chủ tịch Tập đoàn Hoàng Quân, cũng kiến nghị cần phát triển gói tín dụng ưu đãi lãi suất thấp, thời gian dài dành cho người trẻ và người lần đầu mua nhà. Bên cạnh nhà ở xã hội, bài toán an cư cho nhóm này còn phụ thuộc vào chính sách phát triển nhà ở thương mại giá rẻ.
Theo ông hiện nay, công nhân đã có chính sách về nhà ở lưu trú, lực lượng vũ trang, người nghèo ở đô thị, người nghèo nông thôn, công chức nhà nước… cũng đều có chính sách hỗ trợ riêng về nhà ở, nhưng người trẻ và người mua nhà lần đầu thì chưa. Trước đây, đã từng có các dự án nhà ở thương mại giá rẻ được xây dựng thành công nhờ gói vay ưu đãi 30.000 tỷ đồng với lãi suất thấp và thời hạn vay dài. Tuy nhiên, hiện nay gói vay này đã ngừng triển khai. Trong khi đó, rất nhiều người dân, đặc biệt là người trẻ, vẫn đang gặp khó khăn do lãi suất cao và thời gian vay ngắn.
Vì vậy, ông Tuấn đề xuất nên xem xét khôi phục hoặc thiết kế lại gói vay tương tự, tiếp tục hỗ trợ cho những người mua nhà lần đầu, hoặc cả những người mua thứ cấp trong các dự án nhà ở xã hội đã hoàn thiện. Nếu có một gói hỗ trợ lãi suất hợp lý, điều này sẽ tiếp thêm sức mạnh tài chính cho nhiều người trong hành trình sở hữu ngôi nhà đầu tiên.
Theo UBND TP HCM, thống kê tổng nhu cầu nhà ở của thành phố giai đoạn 2021-2030 khoảng 37 triệu m2 sàn nhà ở, trong đó chủ yếu là nhu cầu nhà ở của người thu nhập thấp tại đô thị khoảng 15 triệu m2 sàn, công nhân làm việc trong các khu công nghiệp, cụm công nghiệp trên địa bàn khoảng 12 triệu m2 sàn. Trên thực tế, Thành phố xác định khả năng phát triển tối đa nguồn cung nhà ở xã hội giai đoạn 2021-2030 chỉ đáp ứng được 17,8% nhu cầu của người dân, trong đó loại hình nhà lưu trú công nhân đáp ứng được gần 6%.
Báo cáo từ Sở Xây dựng TP HCM cho thấy, nhu cầu về nhà ở xã hội trên địa bàn tính đến năm 2030 là khoảng 850.000 căn hộ. Chỉ tiêu Chính phủ giao TP HCM xây dựng 100.000 căn vẫn chưa thể đáp ứng đủ nhu cầu thực tế. Hiện nay, Chính phủ đang có các gói tín dụng ưu đãi cho vay mua nhà ở xã hội như 120.000 tỷ đồng. Sắp tới Thủ tướng giao Bộ Xây dựng nghiên cứu, đề xuất thành lập Quỹ Nhà ở, hướng đến việc phát triển nhà ở giá rẻ một cách bền vững.
Phương Uyên
