Người trẻ và giấc mơ an cư nan giải
Vợ chồng anh Lê Huỳnh, 30 tuổi, hiện đang làm việc tại Hà Nội. Cả hai đều là dân văn phòng với tổng thu nhập mỗi tháng khoảng 20-25 triệu đồng. Dù sống tiết kiệm, tích góp đủ đường, vợ chồng anh vẫn không thể mua nổi một căn chung cư cũ ở Hà Nội.
Nhiều lần tìm hiểu các dự án căn hộ ở các quận vùng ven TP nhưng giá chung cư khá cao, ngay cả chung cư cũ cũng có giá từ 2-3 tỷ đồng, còn những căn hộ mới đều có giá 3-5 tỷ đồng.
Do đang nuôi con nhỏ, anh Huỳnh nhẩm tính chi phí sinh hoạt, chi phí nuôi con và tiền thuê nhà đã “ngốn” hết 2/3 thu nhập. Khoản dư tiết kiệm nhiều năm liền vẫn chưa thể đủ để đối ứng 30% để mua nhà khi vay ngân hàng, nên chưa dám nói đến chuyện trả tiền gốc và tiền lãi mỗi tháng.
Tương tự, anh Lê Phan Anh – Thanh xuân, Hà Nội cho biết: “Thu nhập của tôi bình quân khoảng 15 triệu, tôi vẫn chưa nghĩ đến chuyện mua được căn nhà. Với mức thu nhập hiện tại, rất lâu nữa hoặc không thể mua được nhà”.
Theo anh Phan Anh, với mức giá bán căn hộ trung bình hiện tại tại Hà Nội năm 2025 vào khoảng 85 triệu đồng/m², để mua một căn hộ có diện tích phù hợp cho gia đình 4 người, khoảng 70m², cộng thêm thuế phí, người mua cần thanh toán tổng cộng khoảng 6,5 tỷ đồng.
Như vậy, nếu sử dụng vốn vay ngân hàng với lãi suất khoảng 8-10%/năm trong 25 năm, mức thu nhập hàng tháng được khuyến nghị để đảm bảo không chịu áp lực trả lãi và duy trì cuộc sống ổn định là khoảng 60 – 70 triệu đồng.
Theo số liệu từ Tổng cục Thống kê, thu nhập bình quân tháng của lao động tại Hà Nội trong quý III/2024 đạt 10,7 triệu đồng/tháng, tổng thu nhập hộ gia đình có hai người sẽ rơi vào khoảng 21,4 triệu đồng/tháng. Như vậy, mức giá bán một căn hộ trung bình hiện nay tại Hà Nội cao hơn khoảng ba lần so với thu nhập của một hộ gia đình có hai người lao động tại Hà Nội.
Sự chênh lệch đáng kể giữa thu nhập trung bình thực tế và giá nhà khiến việc sở hữu nhà tại Hà Nội hiện nay không những là thách thức mà còn là việc không thể đối với đại đa số người dân.
Chị Thanh Hương, 28 tuổi, một nhân viên văn phòng tại Hà Nội, đã nhiều lần tìm hiểu các gói vay ngân hàng nhưng vẫn e dè vì lãi suất cao.”Tôi và chồng đã tiết kiệm khoảng 500 triệu đồng nhưng với mức giá nhà ở hiện tại, số tiền này chẳng đáng là bao. Giá nhà ngày càng tăng nhanh hơn cả mức lương của hai vợ chồng.”
Những câu chuyện như của vợ chồng anh Huỳnh, chị Hương hay anh Phan Anh không hiếm trong giới trẻ hiện nay. Việc giá nhà liên tục leo thang, trong khi thu nhập bình quân chỉ tăng chậm, khiến nhiều người trẻ rơi vào vòng xoáy “thuê nhà dài hạn” mà chưa biết khi nào mới có thể mua được nhà riêng.
Theo tính toán, với thu nhập 15 – 20 triệu đồng/tháng thì trừ chi phí sinh hoạt, tiền thuê nhà, khoản tiết kiệm cả năm cũng chỉ đủ tiền mua 1-2m2 nhà tại Hà Nội. Vì vậy, nhiều người trẻ chờ mong sẽ có những chính sách hỗ trợ lãi vay với thời hạn vay kéo dài từ 20-30 năm để có cơ hội mua nhà ở.
Ảnh minh hoạ.
Chính sách “mở đường” cho giấc mơ an cư
Nhằm tháo gỡ khó khăn cho người trẻ, tại Hội nghị Thường trực Chính phủ làm việc với các ngân hàng thương mại, Thủ tướng Phạm Minh Chính yêu cầu, ngân hàng nhà nước, các ngân hàng thương mại nghiên cứu, tiếp tục có các gói tín dụng ưu đãi cho cả cung và cầu để phát triển nhà ở xã hội, nhà ở cho người trẻ từ 35 tuổi trở xuống.
Một ngân hàng thương mại mới đây đã triển khai gói vay vốn 16.000 tỷ đồng phục vụ nhu cầu mua nhà với lãi suất ưu đãi chỉ từ 3,99%. Đây là mức lãi suất được cho là hấp dẫn trên thị trường hiện nay.
Khách hàng sẽ được vay tối đa 90% giá trị tài sản dự định mua, không giới hạn số tiền vay với lãi suất chỉ từ 3,99%/năm. Bên cạnh đó, khách hàng còn được miễn trả gốc đến 60 tháng đầu tiên – tương đương 5 năm và được tặng kèm thẻ tín dụng/hạn mức thấu chi hấp dẫn.
Trao đổi với phóng viên Thời báo VTV, chuyên gia kinh tế, TS. Nguyễn Minh Phong cho biết, việc Thủ tướng chỉ đạo các ngân hàng nghiên cứu gói vay ưu đãi cho người trẻ mua nhà sẽ mở ra cơ hội để người trẻ tiếp cận được nguồn vốn vay với lãi suất ưu đãi để sở hữu được nhà, mở ra cơ hội an cư lạc nghiệp.
“Những người dưới 35 tuổi là những người có sức lao động, đã đi làm, có thu nhập thường xuyên nên cần có cơ chế hỗ trợ phù hợp để họ có thể an cư, lập nghiệp tại các đô thị. Đây cũng là những người tạo ra của cải cho tương lai nên cần hỗ trợ họ có nhà ở”, chuyên gia kinh tế, TS. Nguyễn Minh Phong lý giải.
Tuy nhiên, theo chuyên gia, lãi suất vẫn là yếu tố then chốt và cần phải thấp, ổn định trong dài hạn. Người vay cần phải cân nhắc kỹ lưỡng các điều khoản sau giai đoạn ưu đãi, nhất là khi lãi suất thả nổi có thể tăng lên và làm tăng áp lực trả nợ trong dài hạn. “Mặc dù chính sách được đánh giá là tốt, nhưng người trẻ vẫn có thể gặp khó khăn trong các năm sau do thu nhập không ổn định, khả năng thanh khoản.”, ông Phong thẳng thắn chia sẻ.
Thực tế, các mức lãi suất ưu đãi thường chỉ áp dụng trong giai đoạn đầu của khoản vay. Sau khi hết thời gian ưu đãi, các ngân hàng sẽ chuyển sang áp dụng lãi suất thả nổi, tương ứng với lãi suất cơ sở cộng thêm biên độ từ 3,5 – 4% tùy chính sách từng ngân hàng, dẫn đến lãi suất thả nổi khoảng từ 9 – 11%/năm.
Các chuyên gia nhận định, thị trường bất động sản Việt Nam đã bước qua giai đoạn khó khăn nhất và đang đứng trước nhiều động lực tăng trưởng mới đến từ kinh tế vĩ mô, đột phá thể chế và chính sách tiền tệ. Trong bối cảnh đó, các ngân hàng không chỉ tập trung duy trì các gói vay ưu đãi mà còn cần có các giải pháp hỗ trợ toàn diện cho khách hàng.
Cũng tại Hội nghị Thường trực Chính phủ làm việc với các ngân hàng thương mại, Thống đốc Nguyễn Thị Hồng cho biết ngành ngân hàng rất quyết liệt dành nguồn lực tài chính 120.000 tỷ đồng (hiện mở rộng là 145.000 tỷ đồng) của hệ thống để triển khai thực hiện tín dụng nhà ở. Tuy nhiên, việc giải ngân chưa được nhiều bởi người dân có thu nhập thấp không phải ai cũng có mong muốn đi vay để sở hữu nhà.
Vì vậy, Ngân hàng Nhà nước đã kiến nghị Chính phủ chỉ đạo Bộ Xây dựng phối hợp với các địa phương đánh giá nhu cầu sở hữu nhà ở, thuê hoặc thuê mua để có các giải pháp phù hợp. Về phía ngành ngân hàng, Thống đốc khẳng định sẽ tập trung cấp tín dụng đối với người dân có thu nhập thấp có nhu cầu mua, sở hữu nhà ở và đáp ứng đủ điều kiện vay vốn của ngân hàng.
