Mới đây, Thủ tướng đã có công điện yêu cầu cắt giảm thủ tục cấp giấy phép xây dựng đối với các công trình thuộc dự án đã có quy hoạch chi tiết tỷ lệ 1/500 hoặc các công trình thuộc khu vực đã phê duyệt thiết kế đô thị nhằm giúp tiết kiệm thời gian, tiền bạc, công sức của doanh nghiệp.
Trước thông tin này, bà Giang Huỳnh, Giám đốc, Bộ phận Nghiên Cứu & S22M, Savills TP.HCM cho rằng, việc cải cách thủ tục cấp giấy phép xây dựng là một động thái tích cực, đặc biệt đối với các doanh nghiệp phát triển bất động sản trong bối cảnh hiện nay.
Trên thực tế, quá trình xin giấy phép xây dựng thường kéo dài từ 3 đến 6 tháng, thậm chí lâu hơn nếu dự án phải điều chỉnh quy hoạch hoặc xin ý kiến từ nhiều cơ quan chức năng. Việc thủ tục kéo dài không chỉ ảnh hưởng đến tiến độ triển khai mà còn làm gia tăng chi phí tài chính, gây áp lực lên dòng vốn và khả năng xoay vòng của doanh nghiệp.
Trong bối cảnh đó, đề xuất miễn giấy phép xây dựng đối với các dự án đã có quy hoạch chi tiết 1/500 hoặc thuộc khu vực đã được phê duyệt thiết kế đô thị là một bước đi hợp lý. Với các dự án này, các chỉ tiêu kỹ thuật như mật độ xây dựng, tầng cao, khoảng lùi hay hạ tầng đã được xác định cụ thể, nên có thể áp dụng cơ chế đăng ký xây dựng thay cho quy trình xin phép truyền thống mà vẫn đảm bảo tính tuân thủ và giám sát.
“Việc rút ngắn thủ tục sẽ giúp doanh nghiệp tối ưu hóa vận hành, đưa sản phẩm ra thị trường đúng thời điểm và sử dụng nguồn lực hiệu quả hơn. Về tổng thể, đây là một cải cách có thể góp phần cải thiện môi trường đầu tư và thúc đẩy nguồn cung hợp pháp cho thị trường”, bà Giang Huỳnh nhận định.
Tuy nhiên, bà Giang nhấn mạnh rằng chính sách này cần được triển khai đồng thời với một hệ thống hậu kiểm nghiêm ngặt. Để đảm bảo hiệu quả toàn diện, cần đẩy mạnh số hóa, xây dựng hệ thống dữ liệu tập trung để theo dõi tiến độ, giám sát chất lượng thi công và công khai kết quả kiểm tra.
Đồng thời, cải cách thủ tục xây dựng cần được thực hiện song song với việc tháo gỡ những vướng mắc lớn hơn về đất đai, quy hoạch và định giá tiền sử dụng đất – vốn là những điểm nghẽn cốt lõi đối với sự phát triển của các dự án bất động sản hiện nay.
Về việc bỏ giấy phép xây dựng đối với các công trình, nhà ở của người dân, tại họp báo Chính phủ thường kỳ tháng 5/2025, Thứ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Danh Huy nêu rõ: Quan điểm của Đảng là tạo điều kiện tối đa cho người dân, doanh nghiệp, Bộ Xây dựng cũng thế.
Vị này nhấn mạnh, uan điểm của Bộ Xây dựng là tất cả các thủ tục hành chính về cấp giấy phép đều thực hiện một cách nghiêm túc, rà soát lại, đơn giản hóa, bãi bỏ và tạo điều kiện tối đa cho người dân và doanh nghiệp, địa phương.
Đối với giấy phép xây dựng, tại Công điện số 78/CĐ-TTg ngày 29/5/2025, Thủ tướng Chính phủ đã chỉ đạo rất rõ tập trung cắt giảm, đơn giản hóa thủ tục hành chính lĩnh vực xây dựng.
Trước hết, đối với những văn bản quy phạm pháp luật liên quan đến lĩnh vực xây dựng, quy định cấp phép, Bộ Xây dựng rà soát lại, từ các nghị định, thông tư do Bộ Xây dựng ban hành.
Thứ hai, Bộ Xây dựng tiến hành đánh giá, tổng kết, vì toàn bộ thủ tục cấp phép xây dựng cho người dân đều xuất cấp cho tất cả các địa phương.
“Chúng ta tạo điều kiện thuận lợi tối đa cho người dân, doanh nghiệp nhưng cũng phải đánh giá tác động nếu có việc bỏ cấp phép đi, việc người dân được tự quyền xây dựng có ảnh hưởng gì đến quyền lợi hợp pháp của người dân và doanh nghiệp khác không”, Thứ trưởng Bộ Xây dựng nhấn mạnh.
Thứ ba, Bộ Xây dựng sẽ hiệu chỉnh, sửa đổi, cắt giảm các thủ tục từ Luật Xây dựng, toàn bộ các nội dung này sẽ hoàn thiện trong năm 2025.
Trước mắt, đối với khu vực đã có quy hoạch chi tiết 1/500 được phê duyệt thì có thể sửa đổi ngay, miễn cấp phép ngay, không còn việc cấp phép cho người dân xây dựng. Hay những khu vực đã có thiết kế đô thị theo Luật quy định chung thì sử dụng thiết kế đô thị đó.
“Chúng ta có thể quản lý nhà nước, thấy vai trò quản lý của nhà nước rồi, thì cũng bỏ ngay cấp phép cho người dân. Hiện nay, chúng tôi đang thực hiện như thế, tiến độ và kế hoạch như thế.
Về khó khăn, thuận lợi, trước hết phải nói rằng một thủ tục được bỏ đi thì người dân đỡ phải đi xin cấp phép, cơ quan quản lý nhà nước cũng không phải thực hiện thủ tục cấp phép, việc chi giấp phép, nhân công”, ông Huy nhấn mạnh.
