Trong đề xuất giải pháp tăng nguồn cung nhà ở xã hội và ưu đãi tín dụng cho chủ đầu tư, người mua, thuê nhà, Hiệp hội Bất động sản TP.HCM (HoREA) kiến nghị tiếp tục thực hiện quy định lãi suất cho vay 4,8%/năm theo Quyết định 486 của Thủ tướng. Nhưng theo Hiệp hội này, tốt nhất là nên xem xét, áp dụng mức lãi suất cho vay 3%/năm với người mua, thuê mua nhà ở xã hội tại Ngân hàng Chính sách xã hội.
Đồng thời đề nghị Thủ tướng xem xét, giảm mức lãi vay đối với hộ nghèo vay vốn tại Ngân hàng Chính sách xã hội từ 6,6%/năm xuống 3-4,8%/năm, để bảo đảm tính đồng bộ, thống nhất và phù hợp với thực tiễn.
Cơ sở đề suất này là Quyết định số 486 không còn hiệu lực, do đã có Nghị định 100 áp dụng từ 1/8/2024.
Theo Nghị định 100, Ngân hàng Chính sách xã hội đã có công văn điều chỉnh lãi suất cho vay ưu đãi nhà ở xã hội. Theo điều chỉnh mới, lãi suất cho vay là 6,6%/năm, cao hơn 1,8% và tăng 1,37 lần so với mức lãi suất cho vay trước ngày 1/8 là 4,8%/năm theo Quyết định 486.
Với lãi suất mới từ ngày 1/8/2024, người mua, thuê mua nhà ở xã hội sẽ bị áp lực do số tiền trả lãi vay hàng tháng tăng lên rất cao.
Ví dụ vợ chồng anh A đã mua nhà ở xã hội với giá 1 tỷ đồng và được vay 800 triệu đồng trong 20 năm với lãi suất 4,8%. Các tháng 6-7/2024, anh chỉ trả khoảng 3,2 triệu đồng lãi và gốc khoảng 3,3 triệu đồng. Tính ra tổng tiền mua nhà anh trả của tháng 6, tháng 7/2024 trở về trước là 6,5 triệu đồng.
Nhưng từ tháng 8, với lãi suất 6,6%/năm thì vợ chồng anh A phải trả lãi 4,38 triệu đồng, gốc khoảng 3,3 triệu đồng, nên tổng số tiền mua nhà phải trả của tháng 8 là 7,68 triệu đồng, tăng 1,18 triệu đồng. Như vậy chỉ trong một năm, mức lãi anh phải trả tăng thêm khoảng 14 triệu đồng.
Ông Lê Hoàng Châu, Chủ tịch HoREA, cho rằng Nghị định 100/2024 quy định về lãi suất cho vay với hộ nghèo tại Ngân hàng Chính sách xã hội 6,6%/năm áp dụng cho năm 2024 là quá cao. Thậm chí cao vượt mặt bằng lãi vay hiện nay tại các ngân hàng thương mại (NHTM). Điển hình Vietcombank đang cho vay tiêu dùng với mức vay có thể lên đến hàng tỷ đồng, không cần tài sản thế chấp mà chỉ cần chứng minh khả năng trả nợ, lãi vay từ 4,2- 5%/năm.
Với quy định vay vốn ưu đãi của chủ đầu tư dự án nhà ở xã hội tại Ngân hàng Chính sách xã hội, theo HoREA, nhiều chính sách ưu đãi theo Nghị định 100 sẽ tạo điều kiện cho các chủ đầu tư tiếp cận nguồn vốn tín dụng. Tuy nhiên, lãi suất ưu đãi nếu tính theo quy định tại Nghị định 100 là 7,92%/năm trong năm 2024, tiệm cận mức lãi 8%/năm hiện nay của gói tín dụng 120.000 tỷ đồng.
Đáng chú ý, một trong những lý do khiến gói tín dụng 120.000 đồng “ế” chính là lãi suất cao, và Ngân hàng Nhà nước đã dự kiến điều chỉnh. Theo dự kiến điều chỉnh, mức lãi sẽ giảm từ 3-5% và ổn định trong chu kỳ 5 năm, đồng thời sẽ nâng thời hạn cho vay lên khoảng 10-15 năm.
Nếu thực hiện được việc giảm lãi suất như dự kiến thì chủ đầu tư nhà ở xã hội và người mua, thuê mua nhà ở xã hội sẽ vay gói 120.000 tỷ đồng, vì lãi suất thấp hơn so với vay tại Ngân hàng Chính sách xã hội.
Theo HoREA, nếu kiến nghị trên của Hiệp hội được chấp thuận thì các chủ đầu tư dự án nhà ở xã hội sẽ được vay với lãi suất còn 5,76%/năm, hoặc 3,6%/năm trong năm 2024, tính theo các quy định của Nghị định 100.
Liên quan đến triển nhà ở xã hội, tại chương trình Dân hỏi chính quyền trả lời mới đây, Sở Xây dựng TP.HCM cho biết TP.HCM đặt mục tiêu đến năm 2030 xây dựng khoảng 69.700 – 93.000 căn nhà ở xã hội. Trong đó, giai đoạn 2021 – 2025, mục tiêu của thành phố hoàng thành 26.200 – 35.000 căn, giai đoạn 2026 – 2030 khoảng 43.300 – 58.000 căn.
Trong các tháng đầu năm 2024, thành phố đã có 2 dự án hoàn thành với quy mô 610 căn hộ. Bao gồm khu nhà ở xã hội Nguyên Sơn – Bình Chánh với 242 căn hộ; dự án nhà lưu trú công nhân phường Thạnh Mỹ Lợi – TP.Thủ Đức với 368 căn hộ (tổng số căn hộ của dự án này là 1.040 căn).
Bên cạnh đó, TP.HCM có 6 dự án nhà ở xã hội đang thi công, trong đó 5 dự án nhà ở xã hội và 1 dự án nhà lưu trú công nhân với quy mô 4.386 căn hộ.