Trong bản tin thị trường mới đây, Hội Môi giới bất động sản Việt Nam (VARS) cho biết tỷ suất lợi nhuận từ cho thuê căn hộ ngày càng thấp do giá thuê không theo kịp đà tăng giá nhà.
Dữ liệu của VARS chỉ ra đến cuối năm ngoái, giá chung cư sơ cấp tại Hà Nội đạt trung bình 70 triệu đồng mỗi m2, tăng hơn 35% theo năm. Các dự án mở bán mới đều thuộc phân khúc cao cấp, hạng sang, kéo theo mặt bằng giá bán thứ cấp cũng leo thang. So với quý II/2019, chỉ số giá chung cư Hà Nội đã tăng hơn 72%. Chỉ số này phản ánh biến động giá bình quân của tập mẫu 150 dự án được VARS lựa chọn và quan sát.
Giá vốn tăng mạnh ảnh hưởng trực tiếp đến chiến lược định giá thuê của chủ nhà. VARS cho biết các quận trung tâm gần như “vắng bóng” phân khúc chung cư thương mại có giá thuê dưới 10 triệu đồng mỗi m2. Mặt bằng giá thuê căn hộ một phòng ngủ là 10-15 triệu đồng, còn hai phòng ngủ khoảng 15-20 triệu đồng một tháng. Tại các quận, huyện xa trung tâm, giá thuê chung cư trung bình 6,5-15 triệu đồng mỗi tháng, tùy diện tích. Trong khi 5 năm trước, mặt bằng giá thuê khu vực này chỉ khoảng 3-8 triệu đồng.
“Tỷ suất lợi nhuận cho thuê chung cư tại Việt Nam phổ biến dưới 2%, thấp hơn so với gửi tiết kiệm”, Hội Môi giới cho biết và nhìn nhận tốc độ tăng giá thuê chỉ gần bằng một nửa đà tăng giá nhà trong năm ngoái.
Tương tự, dữ liệu của kênh Batdongsan cho thấy lợi suất cho thuê căn hộ trung bình tại Thủ đô chỉ đạt 3,7% trong năm ngoái, còn TP HCM khoảng 3,6%. Ở quy mô cả nước, trong năm 5 năm qua, giá căn hộ tăng khoảng 59% còn giá thuê chỉ tăng 10-15%, nhiều thời điểm còn giảm sâu 30-40%.
“Chênh lệch ngày càng lớn giữa giá mua vào và giá thuê khiến tỷ suất lợi nhuận thuần túy từ đầu tư cho thuê kém hấp dẫn”, ông Nguyễn Quốc Anh, Phó tổng giám đốc kênh Batdongsan, cho biết.
- Một dãy tòa chung cư tại phía Tây Hà Nội. Ảnh: Giang Huy
Giá thuê nhà leo thang tạo thách thức cho người thuê, nhất là người trẻ, dù tỷ suất lợi nhuận dần kém hấp dẫn. Hội Môi giới cho biết năm ngoái, giá thuê căn hộ tại nhiều khu vực đã tăng thêm 10-20% so với 2023. Tương tự, các phân khúc nhà trọ hay chung cư mini cũng ngày càng đắt đỏ. Khi chi phí thuê nhà chiếm tới 35-50% thu nhập, trừ các chi phí sinh hoạt, người trẻ “gần như không có khả năng tích lũy”.
Nhiều người đã chọn giải pháp tìm nhà thuê rẻ hơn, thu hẹp không gian sống, thậm chí rời khỏi các thành phố lớn. VARS cho biết xu hướng dịch chuyển ra vùng ven đô thị và các tỉnh ngày càng rõ nét do giá thuê nhà thấp hơn khoảng 20-30% so với trung tâm. Tuy nhiên, xu hướng này cũng gặp nhiều khó khăn bởi hệ thống giao thông công cộng chưa phát triển đồng bộ, chi phí đi lại tăng lên.
Hội Môi giới đề xuất Nhà nước sớm nghiên cứu phát triển quỹ nhà cho thuê dài hạn với giá rẻ, bên cạnh việc thúc đẩy nhà ở xã hội. Quỹ nhà cho thuê này nên ưu tiên nhóm lao động trẻ, công nhân, viên chức, tri thức trẻ, lao động làm trong ngành nghề trọng điểm.
VARS gợi ý mô hình ký túc xá cho lao động đô thị tại Singapore. Theo đó, Chính phủ cung cấp nhà ở giá rẻ cho người trẻ, người độc thân và lao động có trình độ
thông qua HDB Public Rental Scheme và BTO (Build-to-Order). Người lao động trẻ mới ra trường, chưa có khả năng mua nhà, có thể thuê căn hộ HDB với giá thấp hơn thị trường 40-50%. Khi có đủ tài chính, họ có thể mua căn hộ BTO với chương trình trợ giá cùng lãi suất thấp.
Với chủ đầu tư, VARS khuyến nghị họ nên ưu tiên các sản phẩm có giá phù hợp với nhu cầu đa số người dân. Việc chạy đua làm nhà cao cấp cũng kéo theo sức mua giảm sút. Bởi người có nhu cầu mua nhà ở thì không đủ khả năng, còn nhà đầu tư “chán nản” khi tỷ suất cho thuê thấp, giá vốn cao.
Trước đó, Tổng Bí thư Tô Lâm nhắc tới Việt Nam cần lập “Quỹ nhà ở quốc gia” để phát triển nhà giá rẻ tại đô thị lớn. Đây cũng là giải pháp để thúc đẩy đô thị trở thành động lực tăng trưởng quốc gia.
Tại hội nghị làm việc với doanh nghiệp nhà nước, ngày 27/2, Thủ tướng Phạm Minh Chính cũng yêu cầu có chính sách cho người trẻ vì họ là chủ nhân tương lai của đất nước, đặc biệt những người “nhà quê ra tỉnh”. Chia sẻ câu chuyện của bản thân, ông kể khi mới ra trường phải đi thuê nhà, rồi mua được căn nhà rộng 12 m2, sau đó tăng lên 16 m2, 30 m2 đến 60 m2.
“Các đồng chí cứ hình dung cuộc đời các đồng chí như thế nào khi từ quê ra tỉnh thì phải đặt mình vào địa vị của những người đó như mình trước đây để giải quyết”, Thủ tướng nói và nhấn mạnh phải tạo đột phá về phát triển nhà xã hội cho người trẻ, người khó khăn, thu nhập thấp, công nhân lao động.
Ngọc Diễm
