Tại TP HCM, việc phát triển và sử dụng sức mạnh ấy trong bối cảnh đô thị mở rộng là ưu tiên hàng đầu.
Qua nhiều năm triển khai, hệ thống đường vành đai tại TP HCM có những bước tiến khác nhau
Sau thời gian chững lại, dự án tuyến Vành đai 2 TP HCM – đặc biệt đoạn 3 dài 2,7 km từ đường Phạm Văn Đồng đến nút giao Gò Dưa (phường Tam Bình) – nhen lên niềm hy vọng khi khâu giải phóng mặt bằng cơ bản hoàn tất.
Hình ảnh đối lập
Đoạn 3 là một trong số ít đoạn tuyến khiến toàn bộ 64 km Vành đai 2 chưa thể hoàn thành. Khởi công từ năm 2017, đoạn này từng mang kỳ vọng tháo gỡ điểm nghẽn giao thông khu Đông TP HCM, tạo trục kết nối thông suốt từ đường Phạm Văn Đồng ra Quốc lộ 1. Tuy nhiên, đến tháng 3-2020, công trình phải dừng thi công do vướng mắc việc bồi thường, giải phóng mặt bằng và các thủ tục pháp lý liên quan hợp đồng BT.
Đoạn 3 đường Vành đai 2 (ảnh trên) đìu hiu, vắng bóng người…, trái ngược với không khí sôi động trên công trường đường Vành đai 3 cách đó không xa .Ảnh: NGỌC QUÝ
Hình ảnh hiện tại thể hiện đoạn cầu cạn nằm chơ vơ giữa khu dân cư, không rào chắn, không bóng dáng công nhân, không tiếng máy móc, chỉ có cỏ dại mọc um tùm và nước tù đọng. Nhiều hộ dân tận dụng phần đất trống dưới cầu để chăn nuôi gia súc, dựng lán tạm, thậm chí biến thành nơi đổ rác.
“Đoạn cầu này bỏ hoang mấy năm nay khiến chúng tôi rất lo. Trời mưa thì ngập, nước bẩn tràn ra khu dân cư, còn ban đêm thì tối tăm, nguy hiểm. Mỗi lần đi ngang qua, nhìn cảnh công trình dở dang mà xót lắm” – bà Nguyễn Thị Thu, ngụ phường Tam Bình, cảm thán.
Anh Phạm Văn Hùng, tài xế xe container, phỏng đoán nếu đoạn 3 làm xong, từ cảng Cát Lái ra Quốc lộ 1 chỉ mất 15-20 phút. Vì đoạn này chưa xong nên cánh tài xế phải vòng qua cầu Bình Triệu hoặc xa lộ Hà Nội, vừa xa hơn cả chục cây số vừa kẹt xe triền miên. Anh Hùng đánh giá việc này khiến doanh nghiệp tốn thêm chi phí, người vận chuyển vất vả gấp đôi và mong muốn nỗi phiền phức sớm kết thúc.
Cách đó không xa là khung cảnh trái ngược: Không khí tấp nập trên công trường đường Vành đai 3. Dọc tuyến luôn vang lên tiếng khoan cọc nhịp nhàng, tiếng kim loại va đập chan chát, tiếng động cơ xe tải, cần cẩu rì rầm… Tất cả hòa quyện thành bản nhạc lao động trên đại công trường đang chạy đua cùng thời gian.
Nỗ lực đẩy nhanh tiến độ
Trong báo cáo gửi Cục Đường bộ Việt Nam về tình hình triển khai dự án Vành đai 3 TP HCM mới đây, Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng các công trình giao thông TP HCM (Ban Giao thông) thông tin dự án này có tổng chiều dài 76 km, được khởi công từ tháng 6-2023.
Tiến độ toàn dự án đến nay đạt khoảng 50%. Đến cuối năm 2025, mục tiêu đặt ra là thông xe lần lượt 2 đoạn 14,7 km và 32,6 km; tiến tới thông xe toàn tuyến, bao gồm các tuyến song hành, vào ngày 30-4-2026.
Về vật liệu, Ban Giao thông cho biết dự án cần trên 3 triệu m³ cát đắp nền đường. Các tỉnh miền Tây đã và đang cung cấp cát đắp nền từ 16 mỏ, với tổng khối lượng cung ứng trong năm 2025 hơn 4,7 triệu m³. Lượng cát này được tính toán đáp ứng đủ nhu cầu.
Về dự án Vành đai 2, đại diện Ban Giao thông cho hay đang hoàn chỉnh hồ sơ thiết kế bản vẽ thi công, trình cơ quan chuyên môn thẩm định, làm cơ sở phê duyệt trong tháng 9-2025. Dự kiến dự án này khởi công xây lắp đoạn 2 trong tháng 10-2025 và đoạn 1 trong tháng 11-2025.
Liên quan việc giải phóng mặt bằng dự án Vành đai 2 đoạn 1 và 2, mới đây, UBND TP HCM chỉ đạo đơn vị chức năng đẩy nhanh chi trả bồi thường, bảo đảm bàn giao mặt bằng sạch cho chủ đầu tư đúng kế hoạch.
Ngoài động thái này, từ ngày 19-4, TP HCM đã tổ chức khởi công gói thầu di dời hạ tầng kỹ thuật và rà phá bom mìn đoạn 1 và 2 của dự án Vành đai 2. Hai đoạn với tổng chiều dài khoảng 6 km này khi hoàn thành sẽ kết nối liền mạch với đoạn 3 đang ráo riết hoàn tất khâu giải phóng mặt bằng.
Chạy đua với thời gian
Trong khi đó, dự án Vành đai 4 TP HCM theo kế hoạch sẽ hoàn thành trước năm 2030.
Theo Ban Giao thông, dự án Vành đai 4 đoạn 47,95 km qua tỉnh Bình Dương trước đây với tổng vốn đầu tư hơn 11.700 tỉ đồng được khởi công tháng 6-2025. Những đoạn còn lại dài khoảng 160 km, đi qua TP HCM, Đồng Nai và Tây Ninh có tổng mức đầu tư trên 120.400 tỉ đồng, vừa được Quốc hội thông qua chủ trương đầu tư vào tháng 8 này.
Các địa phương nơi tuyến Vành đai 4 đi qua đang khẩn trương lập phương án giải phóng mặt bằng, bảo đảm quỹ đất sạch để kịp tiến độ thi công. Để đẩy nhanh tiến độ, dự án Vành đai 4 TP HCM được áp dụng nhiều cơ chế đặc thù, trong đó phân cấp, phân quyền cho địa phương thực hiện và chịu trách nhiệm như đối với dự án nhóm A theo Luật Đầu tư công.
Ngoài ra, các địa phương được chỉ định thầu gói tư vấn, điều chỉnh quy hoạch, thi công hạ tầng khu tái định cư phục vụ giải phóng mặt bằng. Bên cạnh đó, thủ tục khai thác mỏ cát được đơn giản hóa, rút ngắn thời gian cung cấp vật liệu xây dựng, phục vụ thi công công trình Vành đai 4.
(Còn tiếp)
“Tổng mức đầu tư xây lắp giai đoạn 1 của đoạn 1 và 2 đường Vành đai 2 là 5.239 tỉ đồng; khoản bồi thường, giải phóng mặt bằng khoảng 8.627 tỉ đồng với 1.154 trường hợp bị ảnh hưởng, 62 ha đất phải thu hồi. Dự kiến 2 đoạn này hoàn thành vào quý II/2027.
Sôi động
Tại khu vực phía Đông TP HCM, hàng chục ki-lô-mét đường Vành đai 3 đang được tăng tốc thi công. Trên công trường nút giao Tân Vạn, công nhân làm việc không ngơi nghỉ. “Đây là nút giao quan trọng nhất và là cửa ngõ từ Đồng Nai vào TP HCM. Nút giao được thiết kế 3 tầng với 5 nhánh cầu, chiều dài 2,4 km, gói thầu XL1 đang chịu áp lực tiến độ rất lớn” – một kỹ sư cho biết trong tiếng máy gầm vang.
Công trường Vành đai 3 đi qua xã Xuân Thới Sơn, TP HCM đang mọc lên hàng loạt trụ móng cầu .Ảnh: THU HỒNG
Cách nút giao Tân Vạn chừng 8 km, đoạn qua khu đô thị Vinhomes Grand Park, hàng chục nhịp cầu bê-tông nối liền trên cao, phía dưới xe trộn bê-tông ra vào liên tục. Ông Nguyễn Ngọc Huy, sống gần công trình, cho biết ngày nào cũng nghe tiếng máy móc ầm ĩ nhưng rất phấn khởi vì biết rằng sắp tới đường sẽ thông, phương tiện di chuyển thuận lợi hơn.
Trên các công trường phía Tây thành phố, nhiều gói thầu cũng sôi động không kém. Công trường đoạn qua xã Xuân Thới Sơn nếu cách đây 2 tháng im lìm với vài xe cẩu khảo sát địa chất thì nay tấp nập, nhiều trụ móng cầu đã hình thành…
